به نقل از دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهیدبهشتی
درمان تومورهای کبدی
تومورهای کبدی و درمان آن موضوعی است که در این مقاله به آن پرداخته شده است. با ما همراه باشید.
برای اولین بار درمان تومورهای کبدی به روش “کموامبولیزاسیون” در کلینیک رادیولوژی مداخله ای و درمان‌های کم تهاجمی بیمارستان امام حسین (ع) دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شد.
دکترعلی مهدوی فلوشیپ اینترونشنال رادیولوژی و عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضمن تشریح روند ایجاد تومورهای کبدی اظهار کرد: سرطان روده بزرگ به رشد سلول‌های سرطانی در کولون یا رکتوم (بخشی از روده بزرگ) گفته می‌شود. این بیماری چهارمین سرطان شایع در ایران است. و شیوع آن به دلیل تغذیه نامناسب، مصرف سیگار و سبک زندگی رو به افزایش است.
وی افزود: زمانی که فرد مبتلا به سرطان روده بزرگ می‌شود، به دلیل رشد غیرطبیعی سلول‌ها بافت‌های دیگر بدن نیز آسیب‌دیده (متاستاز) یا در آن‌ها تکثیر اتفاق می‌افتد، ازجمله ارگان های درگیر کننده، کبد است. که متأسفانه در این موارد میزان مرگ‌ومیر افزایش می‌یابد.
سه روش درمان تومورهای کبدی
به‌طورکلی سه روش درمانی سرطان روده بزرگ وجود دارد که شامل جراحی، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی است. که جراحی شایع‌ترین روش درمانی در تمامی مراحل سرطان به‌حساب می‌آید.
وی ادامه داد: جراحی سرطان‌ها به روش‌های مختلف انجام می‌شود. و بر اساس نظر پزشک و مرحله سرطان، روش‌های جراحی متفاوت است.
به گفته دکتر مهدوی: درروش پرتودرمانی از اشعهX با انرژی بالا برای از بین بردن سلول‌های سرطانی و کوچک کردن اندازه تومورهای کبدی استفاده می‌شود. و تولید اشعه می‌تواند خارج از بدن، توسط ماشین‌های خاص داخل بدن و یا از طریق مواد تولیدکننده اشعه صورت گیرد؛ پرتودرمانی به تنهایی یا همراه با جراحی و شیمی‌درمانی انجام می‌شود.
داروهای شیمی‌درمانی معمولاً سلول‌های با سرعت تکثیر بالا را مورد هدف قرارمی‌دهند. و ازآنجایی که در بدن علاوه بر سلول‌های سرطانی بافت‌هایی نظیر سلول‌های خونی، بافت پوششی سیستم گوارشی و سلول‌های فولیکول مو نیز از سرعت تکثیر بالایی برخوردار هستند، لذا ممکن است این بافت‌ها نیز مورد هدف داروهای شیمی‌درمانی قرار بگیرد. درنتیجه ازجمله عوارض جانبی می‌توان به عفونت، خستگی، ریزش موی موقتی، زخم‌های دهانی و غیره اشاره‌کرده.
عوارض جانبی داروهای شیمی درمانی
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهد بهشتی کاهش کلی سلول‌های خونی را ازجمله مهم‌ترین عوارض جانبی داروهای شیمی‌درمانی ذکر کرد و گفت: ازآنجایی که داروهای شیمی‌درمانی، مغز استخوان را به‌شدت تحت تأثیر قرارمی‌دهد، ممکن است کم‌خونی (آنمی) (به‌صورت کاهش انرژی انجام کارها)، کاهش پلاکت‌های خونی (به‌صورت خونریزی) و کاهش گلبول‌های سفید (به‌صورت افزایش استعداد ابتلا به عفونت‌ها) ایجاد شود. البته باید این مورد را مدنظر قرارداد که معمولاً همه‌کسانی که از این روش درمانی استفاده می‌کنند به‌تمامی این علائم مبتلا نمی‌شوند. و یا چنان چه این موارد به وجود آید طی دوره استراحت و بعد از قطع درمان تمامی این علائم کاملاً برطرف می‌شود.
کموامبولیزاسیون داخل کبدی
درصورتی که سلول‌های سرطانی، کبد را درگیر کرده باشند، می‌توان دارو را مستقیماً به شریان‌های تغذیه‌کننده کبد تزریق کرد، این روش که کموامبولیزاسیون داخل کبدی(TACE) نامیده می‌شود یک روش مستقیم برای رساندن مستقیم داروهای شیمی‌درمانی به داخل تومورها می‌باشد. که شایع‌ترین آن‌ها در تومورهای کبدی قابل‌استفاده می‌باشد. در این روش حجم زیادی از داروی شیمی‌درمانی و ضد سرطان به داخل ضایعات کبدی از طریق هدایت آنژیوگرافی تزریق‌شده و توسط مواد مخصوص عروق خون رسان بسته می‌شود. که هم‌زمانی این دو عمل باعث باقی ماندن ماده شیمی‌درمانی در محل تومور به مدت طولانی و اثربخشی بسیار بهتر با عوارض کمتر می‌گردد.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: این روش به‌عنوان یکی از روش‌های نوین درمان متاستازهای کبدی شناخته‌شده است که برای اولین با در بیمارستان امام حسین(ع) دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در درمان بیماران مورداستفاده قرار گرفت.
نمونه
بیماری که به این روش تحت درمان قرار گرفت خانم ۳۶ ساله مورد کانسر رکتوم با متاستاز کبدی بود که علیرغم جراحی و کموتراپی سیستمیک، ضایعات کبدی باقی‌مانده بود و به دلیل تعدد ضایعات، کاندید متاستاتکتومی نیز نبودند. بیمار جهت کموتراپی و آمبولیزاسیون داخل کبدی به این مرکز ارجاع شد که پس از کاتتریزاسیون سلکتیو شاخه‌های شریان هپاتیک ، کموامبولیزاسیون داخل کبدی(TACE) توسط ترکیب دو داروی کموتراپی آدریامایسین و میتومایسین با داروی امبولیزانlipiodol صورت پذیرفت. بیمار سپس تحتCTscan قرار گرفت ، محل مناسب شیمی‌درمانی تائید شد بیمار جهت بررسی‌های ثانویه یک ماه بعد مراجعه می‌نماید ، مجدداًCTscan شده و سایز ضایعات مقایسه می‌شود.
